Onlangs heb ik geleerd dat ik tegenwoordig behoor tot een leeftijdsgroep die door anderen wordt ervaren als 'warm, maar incompetent'. Dit stond in het wetenschapskatern van de NRC in een interessant artikel over onderzoeken naar ageism ( leeftijdsdiscriminatie en vooroordelen ) jegens ouderen.
Vooral de omschrijving 'incompetent' riep nogal wat vragen bij mij op. Incompetent op welk gebied? Uit onderzoek blijkt dat ouderen met wijzere oplossingen komen voor sociale problemen dan jongere volwassenen. Ze hebben meer mogelijkheden om het verloop van conflicten te beinvloeden, ze hebben meer verschillende perspectieven op een vraagstuk en ze zoeken vaker naar een compromis. Dit sluit aan bij onderzoek naar de ontwikkeling van intelligentie. Het deel van de intelligentie dat zich bezig houdt met de algemene snelheid van denken en het leren van nieuwe dingen neemt af tijdens ons leven. Echter, het deel dat zich richt op het ontwikkelen van ervaringskennis, feitenkennis en vaardigheden neemt almaar toe. Bij ouder worden ontwikkel je meer ervaring, meer vaardigheden en grotere kennis van feiten. Hoezo incompetent?
Dit is natuurlijk ook goed nieuws voor slimme organisaties. Als die in staat zijn om goed te kijken naar de kwaliteiten die de verschillende leeftijdsgroepen hebben en er optimaal gebruik van te maken, hebben ze daar veel voordeel van. Onderzoek heeft aangetoond dat het hebben van een grote diversiteit in werknemers van allerlei leeftijden de productiviteit verhoogt. Mits je natuurlijk een scherp oog hebt voor en beleid maakt op de verschillen in mogelijkheden die mensen te bieden hebben. Het ontwikkelen van dergelijk beleid wordt wel steeds urgenter, vooral voor organisaties, als je beseft dat in 2025 meer 65-plussers in Nederland zullen wonen dan jongeren onder de 20 jaar. Als het label van 'incompetent' blijft bestaan wordt er daardoor veel kwaliteit bij het grof vuil gezet en ontstaat er een groot probleem op de arbeidsmarkt.
Opmerkelijk is natuurlijk wel dat de vooroordelen over ouderen een vorm van discriminatie is die gericht is tegen onszelf. Als we al niet ouder zijn worden we het straks wel. Maar daar willen we liever niet mee geconfronteerd worden. Het blijkt dat mensen die somber zijn over hun eigen ouder worden minder lang leven. Ja, zo worden we niet oud en vermijden we waar we bang voor zijn.
Maar oud zijn heeft zijn voordelen. Mocht u een kritisch geluid willen laten horen over dit schrijven, wilt u er dan rekening mee houden dat dit is geschreven door een 'incompetente' ?
Dag Valentijn, je krijgt een stukje van me waarin ik poog in het reine te komen met dat sombere . Het is een poging want ik weet nog niet goed waar de sombermans in mij vandaan komt.Ik schrijf om daar achter te komen maar dat weet ik dus niet van tevoren.Eigenlijk vind ik de algemene , generaliserende conclusies dienaangaande minder interessant. En ik realiseer me ook dat ik een verantwoordelijkheid heb naar mijn leeftijdgenoten om mijn jongere omgevingen niet te bevestigen in de stereotiepe beeld van de ouwe zijkers. Mijn oude collega Joost zei me ooit:"wij moeten oppassen met onze kritiek want voor je het weet horen ze niet de inhoud maar alleen dat het door een ouder iemand is gezegd en voor je het weet word je gemarginaliseerd. Dat vraagt dus strategisch communiceren! Wordt vervolgd.
BeantwoordenVerwijderenBlog 1-24-3-12
BeantwoordenVerwijderenLanger Doorwerken
Dag Valentijn het was een mooie avond zo aan de keukentafel. Die gesprekken, na de drukte van alledag zijn een prettig rustpunt, waar normaal gesproken weinig ruimte voor is.
Ik moet zeggen dat ik wel schrok toen je vertelde over je ontmoeting met onze oude collega Joop. Zo’n energieke, gewetensvolle ondernemende professional die graag door had willen gaan met werken en dat kon toen gewoon niet. Wat een gemis voor de organisatie zeg. Eindelijk eens iemand met een helder idee over het vak, over professionaliteit en over de markt en dan stonden er allerlei bureaucratische en bedrijfseconomische obstakels op de weg die dat onmogelijk maakten. Dat voelt toch als kapitaal vernietiging. Het is ons met veel duwen en trekken een paar jaar later dan wel gelukt maar ik weet heel goed dat ik me soms Gekke Gerritje gevoeld heb bij dat proces van pleiten voor langer doorwerken. Alsof ik om een gunst kwam bedelen leek het wel. Dat voelde volkomen verkeerd vanuit het oogpunt van bedrijfs- en maatschappelijk belang bekeken. En ook voelde het heel onwennig om te gaan bewijzen dat ik toegevoegde waarde had, na al die jaren. Toen ik 35 was had ik daar geen moeite mee maar nu in deze fase van mijn leven voelde het vreemd.
Dat is natuurlijk mijn probleem want die vraag naar toegevoegde waarde mag altijd gesteld worden. Het heeft me soms wel onzeker gemaakt. Onwennigheid waarschijnlijk van iemand die het niet zo gewend is om beoordeeld te worden en daar dan niet zo goed mee uit de voeten kan. Maar inmiddels besef ik dat het me net zo goed had kunnen helpen om scherper te krijgen wat mijn koers moest zijn of waar ik op moest letten in termen van onderhoud of zo.
Achteraf gezien heb ik daar een dubbel gevoel over: ik stuurde daar niet op aan en de andere partij ook niet, dat neem ik mezelf wel kwalijk. Kun je je daar iets bij voorstellen. Ik hoef geen bevoorrechte positie maar wil wel graag serieus genomen worden als lid van de bedrijfsgemeenschap. Dat is misschien wel lastig, want wij vijftigers en zestigers zijn steeds minder gemakkelijk te categoriseren of in een vakje te plaatsen. Tussen de 30 en de 45 is dat gemakkelijker te veralgemeniseren. In deze fase van het leven, de tweede helft, heb ik het idee dat iedereen verschillend is voor wat betreft energie, betrokkenheid bij het bedrijf, relatie tot zijn vak of beroep en de ambitie die daarachter zit. Dus die gesprekken met ons zijn voor een leidinggever misschien lastiger, complexer met meer verschillende aspecten, dat vraagt echt heel goede voorbereiding van beide kanten. Systemen vragen om uniformiteit en vergelijkbaarheid en precedenten zijn lastig. Maar hier gaat het over een rechtvaardige manier omgaan met ongelijkheid.
Hoe kijk jij daar tegenaan?